Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академине университет статусне пама пултарасси пирки эпир унччен систернӗччӗ-ха. Аса илтерер: пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш Ен Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов аслӑ шкулӑн ректорӗпе Андрей Макушевпа тӗл пулнӑччӗ. Сергей Артамонов ун чухне Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Раҫҫей ял хуҫалӑх министрӗпе Дмитрий Патрушевпа курнӑҫнине, ял хуҫалӑх академине университет статусне парас ыйтӑва хускатнине пӗлтернӗччӗ.
Ӗнер Сергей Артамонов ял хуҫалӑх академийӗн ректорӗпе Андрей Макушевпа черетлӗ хутчен курнӑҫнӑ.
Андрей Макушев ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫӗршывӑн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Максим Увайдов аслӑ шкула университет статусне парасси ҫинчен хушу алӑ пуснине пӗлтернӗ. Ҫапла вара академи Чӑваш патшалӑх аграри университечӗ пулса тӑнӑ.
Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академине университет статусне пама пултараҫҫӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов аслӑ шкулӑн ректорӗпе Андрей Макушевпа тӗл пулнӑ. Енсем аграри аслӑ шкулӗн аталанӑвне сӳтсе явнӑ.
Сергей Артамонов Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Раҫҫей ял хуҫалӑх министрӗпе Дмитрий Патрушевпа курнӑҫнӑ. Ҫавӑн чухне ял хуҫалӑх академине университет статусне парас ыйтӑва хускатнӑ.
Сергей Артамонов палӑртнӑ тӑрӑх, аслӑ шкул аграри валли пысӑк шайри специалистсем хатӗрлет. Академи статусӗ улшӑнсан унӑн сумӗ тӗрлӗ шайра тата ӳсӗ.
Чӑваш Енре ял хуҫалӑхӗнче туса илекен апат ҫимӗҫ ҫителӗклӗ, хаксем ӳссе кайман. Ҫапла ӗнентерет короновирус сарӑлассине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабра йӗркеленӗ ведомствӑсем хушшинчи ӗҫлӗ ушкӑн.
Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерстви пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗ тӗлӗнчи хаксене тишкернӗ. Хаксене кунсерен, ял хуҫалӑх чӗр таварӗпе апат-ҫимӗҫ саппасне эрнесерен тишкернине пӗлтернӗ.
Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнчипе танлаштарсан пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче хӑш-пӗр апат-ҫимӗҫ кӑштах хакланнӑ: сахар хакӗ ӳснӗ, 1,7 процент, турӑх — 1,1%, ҫӗрулми — 1,0%, помидор — 1,4%, виноград — 1,8%. Сысна ашӗ 1,0%, чӑх какайӗ 1,2%, тӗтӗмленӗ пулӑ 1,0%, хӑяр 3,5%, пылак пӑрӑҫ 1,7%, мандарин 1,1% йӳнелнӗ.
Ҫав вӑхӑтрах халӑхра лавккасенче апат-ҫимӗҫ пулмӗ тесе шикленекенсем те пур.
Коронавирус инфекцийӗ пирки халӗ мӗнпур массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче сӳтсе яваҫҫӗ. Чылай ҫӗршыва кайма чарчӗҫ. Туристсем ҫавна пула тарӑхса хӑйсен блогӗсемпе социаллӑ ушкӑнсенчи страницӑсенче ҫыраҫҫӗ.
Коронавирус инфекцийӗнчен асӑрханас ыйтӑва Чӑваш Ен Правительствинче тунтикунсерен иртекен ирхи канашлура та хускатнӑ. Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Фейсбукра пӗлтернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ку чир пирки халӗ питӗ нумай информаци, ҫав вӑхӑтра суя хыпар та, сарӑлнине пӗлтернӗ. Аптекӑсенче медицина маскисем ҫитмесҫӗ тесе халӑх пӑшӑрханать. Пӗр хут усӑ курмалли маскӑсене Чӑваш Ене кӳрсе килес ыйтӑва Раҫҫейӗн Промышленность тата суту-илӳ министерствипе ҫывӑх вӑхӑтра татса памалла. Куншӑн республикӑри профиль министерствисем яваплӑ.
Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, Раҫҫейре маска ҫителӗклех кӑлараҫҫӗ. Теприсем дефицит пек юри кӑтартаҫҫӗ, рынокра спекуляци сисӗнет.
Чӑваш Енри аграрисем кӑҫал 970 млн тенкӗлӗх ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илме пултарӗҫ. Республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ял хуҫалӑх таварне туса илекенсем ҫурхи ака-суха ӗҫне ирттерме ҫӑмӑллӑхлӑ кредитсем илме пуҫланӑ та ӗнтӗ.
Халӗ ҫуракине хатӗрленмелли вӑхӑт пулнине шута илсен кивҫен укҫа-тенкӗ ял хуҫалӑх предприятийӗсене питех те кирлӗ. Вӑрлӑх та ҫӗнетмелле, техника та туянмалла, им-ҫампа ҫунтармалли-сӗрмелли материал та туянмалла.
Паянхи кун тӗлне РФ Ял хуҫалӑх министерстви ҫӑмӑллӑхлӑ 17 кредит уйӑрма ирӗк панӑ. Унта ҫитернӗ заявкӑсем хальхи вӑхӑтра тата тепӗр 17.
Кӗске вӑхӑтлӑх кредит илме Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсем валли Мускав пӑхса хӑварнӑ субсиди лимичӗ — 44,1 млн тенкӗ. Апла пулсан 970 млн тенкӗлӗх ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илме май пур.
Чӑваш йӗтӗнӗ чикӗ леш енне ӑсанать. Паян унӑн пӗрремӗш партине (пурӗ 50 тонна) Литвана илсе кайма тиесе янӑ.
Пирӗн республикӑра йӗтӗнӗн «Итиль», «Северный», «Еруслан» сорчӗсене туса илеҫҫӗ тесе пӗлтерет республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви.
Раҫҫейре йӗтӗн туса илессине ӗнер Раҫсейӗн ял хуҫалӑх министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Джамбулат Хатуов ерсте пынипе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Унта пирӗн республикӑрисем те хутшӑннӑ. Чӑваш Ен ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Сергей Лисицын канашлура палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗр пирӗн тӑрӑхра йӗтӗне 1,5 пин гектар ҫинче ӳстернӗ. Ӑна пурӗ 1524 тонна пухса кӗртнӗ. Тухӑҫ гектартан вӑтамран 9,8 центнер тухнӑ. Йӗтӗн туса илессипе Пӑрачкав районӗнчи «ЭкоПродукт» малта пырать. Унта йӗтӗне пӗлтӗр 600 гектар акнӑ. Хуҫалӑх ӑна Европӑна ӑсатма ӗмӗтленет. Пӗрремӗш партие паян Литвана тиесе янӑ.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствинче ӗнер «RailPro» компани тата Чукун ҫул техникин тӗп савучӗн пайташӗсем пулнӑ. Вӗсем Сергей Артамонов министрпа хӑмла туса илес ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
«RailPro» компанин укҫа-тенкӗ енӗпе ӗҫлекен пуҫлӑхӗ Алексей Ванюшин хӑйсен предприятийӗ крафт сӑрине туса илессипе тимленине пӗлтернӗ. Вӗсем Раҫҫейре туса кӑларнӑ хӑмлапа усӑ курасшӑн иккен. Компани ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи хӑмлаҫӑсен опытне тишкернӗ. Чӑваш Енри вӗсене килӗшнӗ.
Компани пирӗн республикӑра хӑмла туса илме ӗмӗтленет. Хальхи вӑхӑтра бизнес-плана сӳтсе яваҫҫӗ, ытти ыйтӑва тишкереҫҫӗ.
Хӑнасене Сергей Артамонов министр хӑмла отрасльне республикӑра пулӑшнине, килӗштерсе ӗҫлеме кӑмӑл пуррине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енре туса илекен апат-ҫимӗҫ Африкӑна ӑсанӗ. Ҫак хыпара эпир ЧР Ял хуҫалӑх министерстви хыпарлани тӑрӑх пӗлтӗмӗр.
Сочи хулинче «Россия-Африка» (чӑв. Раҫҫей-Африка) саммит иртнӗ май курав йӗркеленӗ. Унта Раҫҫей Ял хуҫалӑх министерстви аграри предприятийӗсен ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарма май туса панӑ. Ведомство «Агроэкспорт» федераци центрӗпе пӗр шухӑшлӑ пулса 27 предприятипе паллаштарнӑ. Вӗсем пурте — хӑйсен продукцине Африкӑна ӑсатас кӑмӑллӑ. Раҫҫейри 27 предприяти йышӗнче Шупашкарти «Акконд» предприяти те пулнине палӑртмалла.
Африкӑна ӑсатакан продукци калӑпӑшне Раҫҫей ӳлӗмрен икӗ хут ӳстерме палӑртать. Ҫавӑн пирки РФ ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Сергей Левин пысӑк трибуна умӗнчех каланӑ.
Сергей Лисицын Чӑваш Республикин ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ пулӗ. Хушӑва алӑ пуснӑ регионти Министрсен Кабинечӗн ертӳҫи Иван Моторин. Ӑна республикӑн влаҫ органӗсен сайтӗнче пичетленӗ.
Премьер-министр юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче Сергей Лисицын Чӗмпӗр облаҫӗнче ҫуралнӑ тесе ҫырнӑ. 1980 ҫулта. Хусанти патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче вӗреннӗ. Ӗҫе Тутарстанра пуҫланӑ. «Канаш» ял хуҫалӑх производство кооперативӗнче. Унта пулнӑ тӗп агроном. 2008 ҫултанпа ӗҫленӗ «Россельхозцентр» предприятире, федерацин Ял хуҫалӑх министерствин Ӳсентӑран департаментӗнче, «Госсорткомиссия» учрежденире. Ҫамрӑкскерӗн тӗрлӗ награда пур. «Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн II степень» орден медальне панӑ.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче юлашки ҫулсенче анлӑ сарӑлнӑ культурӑсенчен пӗри — куккурус. Маларах ӑна симӗс апатлӑх ӳстернӗ, халӗ вара тӗш тырӑлӑх та акаҫҫӗ.
Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, куккуруса 97 предприятире туса илеҫҫӗ. Вӗсенчен 11-шӗнче — тӗш тырӑлӑх.
Кӑҫал пирӗн республикӑра куккуруса 13,9 пин гектар ҫинче акса хӑварнӑ, ҫав шутран 1,8 пин гектарне — тӗш тырӑ валли. Ҫак культурӑна республикӑри 20 районта акса тӑваҫҫӗ, вӗсенчен 13-шӗнче — выльӑх-чӗрлӗх апачӗ валли. Хальхи вӑхӑтра 3,2 пин гектар ҫинчен силослӑх вырнӑ.
Вӑрнар районӗнче куккурус лаптӑкӗ 2466 гектар йышӑнать, Шупашкар районӗнче — 2085 гектар. Республикӑра туса илекен куккурусӑн пӗрре-виҫҫӗмӗш пайӗ ҫак икӗ муниципалитета тивет. Елчӗк районӗнче вӑл — 1,3 пин гектар, Комсомольски районӗнче — 1,2 пин гектар, Патӑрьел районӗнче — 1,1 пин гектар.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 758 - 760 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Левитская Лия Сергеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |